१४ साउन, काठमाडौं । आर्थिक विधेयक, २०७९ मा करको दर हेरफेर गर्न अनाधिकृत व्यक्तिको प्रवेशबारे छानबिन गर्न बनेको समितिले सिंहदरबारको सुरक्षामाथि पनि प्रश्न उठाएको छ ।
सांसद् लक्ष्मणलाल कर्णको अध्यक्षतामा बनेको समितिले सिंहदरबारमा प्रवेश गर्ने र बाहिरिने व्यक्तिको व्यवस्थित अभिलेख राख्ने पद्धति नै नभएको निष्कर्षसहित मुलुकको प्रमुख प्रशासनिक केन्द्र सुरक्षा जोखिममा रहेको औंल्याएको हो ।
प्रतिवेदनको निष्कर्ष खण्डमा ‘अभिलेख राख्ने पद्धतिको कमीले कुन दिन के प्रयोजनका लागि कुन व्यक्ति प्रवेश गर्यो’ भन्ने यकिन गर्न नसक्ने अवस्था रहेको भनिएको छ । यसले सिंहदरबारभित्रको समग्र सुरक्षा प्रणालीमाथि प्रश्न खडा गरेको समितिको निष्कर्ष छ ।
सिंहदरबार प्रवेशका लागि सम्बन्धित मन्त्रालयबाट प्राप्त प्रवेश पासका आधार गेटमा परिचय पत्र देखाएर जाने व्यवस्था छ । कर्मचारीका लागि परिचय पत्र र अन्य व्यक्तिका लागि स्थायी/अस्थायी पासको आधारमा सिंहदरबार प्रवेश गर्न दिइन्छ ।
तर एउटा निकायबाट जारी भएको पास वा अस्थायी परिचय पत्रले सिंहदरबारभित्रका सबै निकायमा निर्वाधरुपमा आवतजवात गर्न सक्ने अवस्था रहनुले पनि चुनौती थपेको समितिले औंल्याएको छ । समितिका अनुसार सिंहदरबार गेटदेखि नै सीसी टीभी व्यवस्थापन प्रायः सबै निकायमा कमजोर अवस्थामा रहेको पाइएको छ ।
सीसी टीभी जडान तथा सञ्चालन सम्बन्धी कार्यविधि, २०७२ को दफा ३ ‘क (५)’ ले सीसी टीभीबाट खिचिएका दृश्यहरु कम्तिमा पनि तीन महिनासम्म सुरक्षित रहने गरी राख्नुपर्ने भनिएको छ । तर यसलाई अधिकांश सरकारी निकायले पालना नगरेको प्रतिवेदनमा औंल्याइएको छ ।
सीसी टीभी फुटेजको व्यवस्थित अभिलेख नभएका कारणले नै बजेटमा करको दर हेरफेर भएको भनिएको दिन १४ जेठको फुटेज प्राप्त गर्न नसकिएको समितिले भनेको छ ।
‘फुटेजको व्यवस्थित अभिलेख नभएका कारणले फेला नपरेको १४ र १५ जेठको सीसी टीभी फुटेज रिकभर गर्न प्रहरीको डिजिटल फरेन्सिक ल्याबमा पठाइएको थियो’ प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘प्रयोगशालाबाट रिकभर भइ प्राप्त भएको त्यसदिनका ५१ वटा सीसी टीभी फुटेजका सिंगल फ्रेम क्लिप हेर्दा चलायमान फुटेज उपलब्ध हुन नसकेकाले बाहिरबाट अनाधिकृत व्यक्ति प्रवेश गरेको भन्न सकिने अवस्था देखिएन ।’
यो छानविनका क्रममा अर्थ मन्त्रालय मात्र होइन, मुलुककै सुरक्षा प्रणाली व्यवस्थापनको जिम्मा लिएको गृह मन्त्रालयले समेत सीसी जडान तथा सञ्चालन कार्यविधिमा उल्लेखित प्रावधानहरु पालना नगरेको भेटिएको छ ।